‘4K klopt in theorie, maar in de praktijk blijkt het nergens voor nodig. Niet voor je TV, niet voor Netflix en ook niet voor het opleveren van video’s,’ aldus motion designer Hans. In dit artikel vertelt Hans meer over 4K en de reden waarom je vooral niet mee hoeft te gaan in de 4K hype.
Wat is 4K?
4K is een hele hoge resolutie. Momenteel is full HD het meest gangbare formaat. 4K is 4x zo groot als full HD (full HD is 1920×1080). Volgens TV-fabrikanten zijn 4K schermen veel scherper. In theorie klopt dit: 4K kent meer pixels en is daarom beter van kwaliteit. Alleen… als je op een normale afstand op de bank zit – denk aan 3 tot 4 meter -, dan zie je dit verschil niet. Nu vraag je je misschien af waarom 4K dan zo hot is?
4K als marketingkreet
De toegevoegde waarde van 4K waarnemen is mogelijk bij schermen vanaf 65 inch. Hierbij speelt ook de afstand tot een scherm een rol. De vuistregel voor een ‘normale’ afstand is 2,5 keer de grootte van je scherm diagonaal. Neem je op die afstand plaats, dan merk je geen verschil met full HD. 4K is daarom in mijn ogen niet meer dan een marketingkreet voor TV-fabrikanten en bijvoorbeeld Netflix om nieuwe producten en diensten te vermarkten. Misschien heb je het bij Netflix voorbij zien komen als abonnementsvorm? Of in bioscopen of achterop een Blu-ray hoesje?
4K bij Netflix en bioscopen
Je kunt bij Netflix voor een paar euro in de maand extra een 4K abonnement afsluiten. Dit is echt weggegooid geld. Hier zit namelijk een compressie op. Dit betekent dat de bitrate wordt verlaagd. Enerzijds omdat anders de opslagcapaciteit voor Netflix uit de klauwen loopt. Anderzijds omdat je niet wilt dat als je op ‘play’ drukt je lang moet wachten totdat je video opstart. Of dat je film steeds hapert, omdat de video moet bufferen – doordat je internetconnectie te traag is. Je krijgt dan wel toegang tot 4K video’s, maar door de lage bitrate sneller kans op ‘blokjes’. Wil je meer weten over bitrates? Lees dan mijn vorige blog.
Ook bioscopen zijn er niet vies van. Nagenoeg alle bioscoopfilms worden door filmmakers in full HD opgeleverd. De films die gekenmerkt zijn als 4K zijn wat ze noemen ‘geüpscaled’. Dit is een slimme manier om films ‘uit te trekken.’ Zelden worden films echt op 4K uitgeschreven. Heel eerlijk, wat 4K betreft worden we best vaak voor de gek gehouden.
Waarom je 4K als videoformaat niet moet willen?
Wij krijgen regelmatig de vraag of wij een video of film in 4K kunnen opleveren. Dat kunnen wij, uiteraard. Alleen moet je dat wel willen als je onderstaande nadelen leest?
Nadelen 4K
- 4K neemt vier keer zoveel dataopslag in beslag dan fullHD.
- Je hebt een krachtigere montage-set (lees: een dikkere en dus duurdere computer) nodig ten opzichte van fullHD.
- Het uitschrijven van een video in 4K kost meer Er moeten immers meer pixels geschreven worden (renderen). Dit zorgt er automatisch ook voor dat 4K duurder is – evenals de bovenstaande twee nadelen.
- Op een gangbaar scherm, vanaf een bepaalde afstand, is 4K niet waarneembaar.
Waarom 4K als videoformaat wel willen?
Weet je, steeds vaker draaien wij video’s op 4K (en soms zelfs 5K). Dit heeft te maken met de flexibiliteit in de montage. We hebben hierdoor de ruimte om te schuiven met het beeld, om kaders te verplaatsen en in en uit te zoomen. Uiteindelijk monteren wij iedere video standaard in full HD. Wil je je video in 4K laten opleveren? Doe dat dan alleen als het scherm waarop deze getoond wordt enorm groot is. Een andere toepassing is dat je bijvoorbeeld een grote poster wil laten maken van een still uit een video. Maar goed, wij bewaren alle 4K opgenomen materialen. Je zou het ons dus ook nadien kunnen vragen. Dan hoef je voor die ene still niet alles in 4K te laten opleveren.
Mijn conclusie?
Ik ben van mening dat je de investering in 4K beter kunt stoppen in andere manieren om de kwaliteit van je video te verbeteren. Denk aan het nemen van meer tijd voor een bepaalde shot, het inzetten van een bepaald type camera en lens, of voor een nieuwe techniek zoals bijvoorbeeld HDR (High Dynamic range). Wat dat is? Dat lees je hier.
Door de aanhoudende corona crisis zijn wij genoodzaakt onze uitvoerende productie-activiteiten te stoppen.
Veldkamp Produkties transformeert naar Veldkamp Stories. Een adviesbureau dat betekenisvolle organisatiestrategieën transformeert naar indrukwekkende en effectieve verhalen.
Want; échte verandering begint met een goed verhaal!
Bezoek hier de website van Veldkamp Stories.